आजैको दिन २०४ वर्ष अगाडी विश्व बिख्यात फ्लोरेन्स नाइटिङ्गेलको जन्म भएको थियो । उनलाई आजको नर्स पेशाको जन्मदाता भनिन्छ । यसर्थ आजको दिनमा विश्व नर्स दिवसको मनाइन्छ ।
नाइटिङ्गेललाई “ए लेडी विथ ए ल्याम्प”को रुपमा पनि सम्झिने गरिन्छ । यूरोपको युद्धको समय उनि अहोरात्र लाल्टीन बोकेर बिरामीको सेवामा खटिने गर्दथिन् । जसले गर्दा उनलाई लाल्टीन बोक्ने महिलाको रुपमा चित्रण गरिएको हो ।
उनको ममतामयी सेवाभावको प्रेरणा र आदर्शको रुपमा लिदै आज लाखौ महिलाहरु नर्सिङ पेशामा आबद्ध छन् । नर्स भन्ने बितिक्कै हाम्रो मन मस्तिष्कमा नरम हृदय भएको ममतामयी र मिठोभाव प्रकट गर्ने आकृती सामु आउछ । तसर्थ आज नर्स पेशामा आबद्ध हुने सबैले उनको आदर्शलाई बिर्सन हुदैन । बिरामीसंग झर्केर बोल्ने रिसाउने वा बिरामीलाई गाली गर्ने स्वभाव बोकेको महिलाले यो पेशालाई आजैबाट त्यागौ होइन भने आफ्नो स्वभावलाई सुधार गरौ ।
नेपालको पहिलो नर्स भने दार्जिलिङमा जन्म भइ नेपालमा बिबाह भएर नेपाली भएकी ल्हामू अमात्यलाई नेपाल सरकारले पहिलो नर्सका रुपमा सम्मान गरेको छ । तर जन्मले नै नेपाली पहिलो नर्स भने उमादेवी दास हुन् ।
दरवार हाइस्कुलका पुराना हेडमास्टर ठाकुर दासको छोरी उमादेवी शुरुमा पद्मकन्यामा शिक्षिका थिइन् । २००९ सालमा नेपाल सरकारको कोटामा भारतको फत्तेगढमा रहेको मिसनरी अस्पतालबाट तीन वर्षको कोर्स र एक वर्षको इन्टर्नसिप पूरा गरेर नेपाल फर्किएकी थिइन् ।
नेपाल फर्किएको एक वर्ष पछि नै २०१३ सालमा नेपालमा नर्सिङ शिक्षाको औपचारिक शुरुआत भयो । महाबौद्ध नर्सिङ विद्यालय नामको सो केन्द्रमा वहाँले सिनियर नर्सिङ ट्यूटरको जागिर पाउनु भयो । त्यहाँ रहँदा डाइरेक्टर सम्मको पद वहन गर्नुभयो । स्कुल अफ नर्सिङमा १५ वर्ष बिताए पछि २०२९ सालमा नयाँ शिक्षा सहित नर्सिङ क्याम्पस खुल्यो । त्यस क्याम्पसको पहिलो प्रिन्सिपल पनि वहाँ नै हुनुहुन्थ्यो ।
यी दुई महिला भन्दा अगाडि बि.सं. १९८५ सालमा श्री ३ चन्द्रशमशेरले वीर अस्पतालका लागि प्रसूति सेवा सम्बन्धी तथा नर्सिङ तालिमका लागि विद्यावती कंसाकार, राधादेवी मालाकार, विष्णुदेवी माली तथा धर्मदेवी कंसाकारलाई भारतको शहर इलाहावादमा १८ महिने तालिममा पठाइएको थियो । यसरी तालिम प्राप्त गरेकाहरु वीर अस्पतालमा काम गर्न थालेका थिए । ती मध्य अन्य प्रसूति सेवामा रहे पनि विद्यावती कंसाकार भने नर्स थिइन् ।
सम्पूृर्ण नर्सिङ सेवामा आबद्धलाई शुभकामना ।
